Europa stawia na prewencję nowotworów – silny głos Instytutu podczas prezydencji Polski w Radzie UE

Z końcem czerwca, zakończyła się Prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej. Podczas jej trwania, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy (NIO-PIB) odegrał istotną rolę w kształtowaniu europejskiej polityki zdrowotnej, stawiając szczególny nacisk na prewencję nowotworów, która znajdowała się wysoko na liście prezydencyjnych priorytetów Minister Zdrowia Izabeli Leszczyny 

Dzięki bliskiej współpracy z Ministerstwem i intensywnemu zaangażowaniu Instytutu, Polska umocniła swoją pozycję jako lider w działaniach zapobiegających zachorowaniom na raka, inicjując szereg wydarzeń i spotkań o wysokim szczeblu z udziałem krajowych i międzynarodowych partnerów.

Kongresy wysokiego szczebla – Europa rozmawia o profilaktyce nowotworowej w Instytucie Onkologii 

W ramach prezydencji, Instytut wspólnie z Ministerstwem Zdrowia zainicjował i zorganizował dwa międzynarodowe kongresy wysokiego szczebla, które zgromadziły łącznie ponad 500 uczestników – przedstawicieli administracji rządowej, instytucji UE, organizacji międzynarodowych, naukowców oraz liderów opinii publicznej.

17 stycznia 2025 r. W Narodowym Instytucie Onkologii odbyło się wydarzenie “Towards a Cancer-Free Europe: Strengthening Cancer Prevention Strategies” otwierające debatę na temat przyszłości europejskiej prewencji nowotworowej, będące jednym z pierwszych wydarzeń otwierających Polską Prezydencję w Radzie UE. Pod koniec naszej prezydencji – 27 maja 2025 r. Zaprosiliśmy do udział w „1st European Summit on Cancer Prevention and Control” czyli inauguracji nowej platformy współpracy i koordynacji działań profilaktycznych w Europie. Relację z wydarzenia można zobaczyć tu : https://cancerprevention.com.pl/#summary 

Wśród znakomitych gości kongresów znaleźli się m.in.: Pani Katarzyna Kacperczyk – Wiceminister Zdrowia, Pani Magdalena Sobkowiak-Czarnecka – Minister w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w pionie ds. Unii Europejskiej, Jego Ekscelencja Pan Nicos P. Nicolaou – Ambasador Cypru w Polsce, Pan Michael Damianos – Minister Zdrowia Cypru, dr Elisabete Weiderpass – Dyrektor Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (IARC), Pan Oliver Varhelyi – Komisarz do spraw zdrowia i dobrostanu zwierząt w Komisji Europejskiej, Pani dr Nino Berdzuli – Dyrektor Biura WHO w Polsce, Pani Nina Hvid Enevoldsen – Minister Counsellor, Head of Trade w Ambasadzie Królestwa Danii w Polsce i wielu innych. 

Ministerstwo Zdrowia – Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem – Narodowy Instytut Onkologii:
planowanie wspólnej przyszłości

W czasie prezydencji odbyło się również spotkanie robocze kierownictwa Ministerstwa Zdrowia, IARC oraz NIO-PIB, poświęcone wytyczeniu dalszych planów zacieśniania współpracy nie tylko Polski jako państwa członkowskiego, ale także samego Instytutu z Międzynarodową Agencją Badań nad Rakiem (IARC). Współpraca ta ma kluczowe znaczenie dla rozwoju nowoczesnych strategii prewencyjnych i badań epidemiologicznych na poziomie europejskim.

Ważnym elementem działań Instytutu w czasie prezydencji było również spotkanie dotyczące dalszej współpracy naukowej Instytutu z IARC, z udziałem dr. Joachima Schüza, przedstawiciela agencji i eksperta w dziedzinie epidemiologii środowiskowej i stylu życia. Ze strony NIO-PIB w rozmowach uczestniczyli:

  • prof. Michał Mikula – Zastępca Dyrektora ds. Naukowych,
  • prof. Iwona Ługowska – Pełnomocnik Dyrektora ds. Współpracy Międzynarodowej,
  • prof. Marta Mańczuk – Zastępca Kierownika Zakładu Zakładu Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej Nowotworów,
  • prof. Paweł Koczkodaj – Kierownik Pracowni Prewencji Pierwotnej i Polityki Zdrowotnej. 

Spotkanie miało na celu określenie priorytetów oraz zaplanowanie możliwych wspólnych inicjatyw badawczych i wdrożeniowych.

Europejski Kodeks Walki z Rakiem – promocja i ekspercka reprezentacja

Eksperci NIO-PIB odegrali również ważną rolę w promowaniu Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem, m.in. poprzez udział w debatach eksperckich, kongresach, konferencjach oraz działaniach medialnych.

Prof. Paweł Koczkodaj pełnił funkcję eksperta w obszarze priorytetów Ministra Zdrowia w czasie Polskiej Prezydencji, intensywnie promując znaczenie i praktyczne wdrażanie zaleceń Kodeksu zarówno w Polsce, jak i w szerszym kontekście europejskim.

Trio Polska–Dania–Cypr – wspólna wizja na przyszłość

Współpraca z partnerami w ramach Trio Prezydencji: Polska, Dania, Cypr, a także z IARC, zaowocowała długofalowymi planami i wspólnymi projektami, w tym m.in.:  przygotowaniem publikacji naukowej dotyczącej wypracowanych rozwiązań, rozpoczęciem prac nad organizacją „2nd European Summit on Cancer Prevention and Control” w 2026 roku oraz podjęciem nowych inicjatyw grantowych mających na celu wsparcie badań i wdrożeń w obszarze prewencji nowotworów. 

Polska jako motor zmian w onkologicznej profilaktyce

Dzięki zaangażowaniu Narodowego Instytutu Onkologii i strategicznemu podejściu do zdrowia publicznego, Polska w czasie swojej prezydencji nie tylko inicjowała ważne europejskie rozmowy o profilaktyce nowotworowej, ale realnie wpływała na kierunek działań wspólnotowych. Wszystkie podjęte dotychczas przez Instytut działania zostały zaprezentowane na oficjalnym spotkaniu w Ministerstwie Zdrowia, w dn. 3 lipca przez Prof. Pawła Koczkodaja.