Narodowa Strategia Onkologiczna (NSO)
Narodowa Strategia Onkologiczna (NSO) to program wieloletni na lata 2020-2030. Wprowadzający kompleksowe zmiany w polskiej onkologii. Strategia została przyjęta przez Radę Ministrów w drodze uchwały .Co roku na choroby nowotworowe zapada ponad 160 tysięcy Polaków, a ok. 100 tysięcy umiera z ich powodu. W przypadku około 50 proc. nowotworów można podjąć skuteczne działania profilaktyczne, dlatego NSO kładzie ogromny nacisk na profilaktykę i edukację.
NSO to program walki z rakiem i jest odpowiedzią na wzrost zachorowań na choroby nowotworowe w Polsce.
NSO wytycza i nadzoruje kierunki rozwoju systemu opieki zdrowotnej w zakresie onkologii, wskazując na 5 obszarów strategicznych, kluczowych dla poprawy skuteczności terapii onkologicznych i dostosowania rozwiązań systemowych do potrzeb pacjentów z chorobą nowotworową:
- Inwestycja w kadry
- Inwestycje w edukację, prewencja pierwotna i styl życia
- Inwestycje w pacjenta, prewencja wtórna
- Inwestycje w naukę i innowacje
- Inwestycje w system opieki onkologicznej
Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy jest odpowiedzialny za koordynację i monitorowanie wdrożenia Narodowej Strategii Onkologicznej a także do zadań należy:
- Współpraca z Ministerstwem Zdrowia i innymi resortami w zakresie opracowywania i monitorowania szczegółowych harmonogramów zadań.
- Zapewnienia merytorycznego wsparcia realizatorom poszczególnych zadań.
- Współpraca z Biurem Komunikacji Ministerstwa Zdrowia w zakresie przygotowywania materiałów promocyjno-edukacyjno-informacyjnych dotyczących NSO (np. spoty TV, kampanie radiowe, kampanie internetowe, materiały informacyjne, promocyjne, edukacyjne)
- Podejmowanie działań z zakresu współpracy międzynarodowej w obszarach związanych onkologią, w szczególności w ramach inicjatyw i prac realizowanych przez inne kraje, podmioty, instytucje, Komisję Europejską oraz inne organy UE.
- Przygotowanie Sprawozdania z realizacji NSO w 2022 r
Ponadto, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie w ramach Krajowej Sieci Onkologicznej pełni funkcję Krajowego Ośrodka Monitorującego. Do zadań KOM należy:
- Opracowanie i aktualizacja wytycznych postępowania diagnostyczno-leczniczego w onkologii;
- Analiza na poziomie krajowym dane dotyczące stosowania kluczowych zaleceń dotyczących organizacji i postępowania klinicznego;
- Opracowanie propozycji zmian wskaźników jakości opieki onkologicznej;
- Monitorowanie przebiegu, jakość i efektów programów zdrowotnych dotyczących profilaktyki onkologicznej;
- Prowadzenie szkoleń dotyczących profilaktyki, diagnostyki onkologicznej i leczenia onkologicznego dla personelu medycznego.
Podstawa prawna Narodowej Strategii Onkologicznej
Informacje do pobrania w poniższych linkach
- Ustawa z dnia 26 kwietnia 2019 r. o Narodowej Strategii Onkologicznej Dz. U. 2019 poz. 969
- Uchwała nr 10 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 2020 r. w sprawie przyjęcia programu wieloletniego pn. Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020-2030 M.P. 2020 poz. 189
- Uchwała nr 11 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 2020 r. uchylająca uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego na lata 2016-2024 pod nazwą „Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych” M.P. 2020 poz. 190
- Program Wieloletni pn. Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020-2030 https://www.gov.pl/web/zdrowie/narodowa-strategia-onkologiczna
NSO: Analizy i raporty
W ramach prac Działu Monitorowania i Koordynacji Narodowej Strategii Onkologicznej prowadzone są analizy we współpracy z ekspertami dziedzinowymi.
Celem analiz jest ocena obecnego stanu funkcjonowania systemu opieki onkologicznej w obszarze profilaktyki, diagnostyki oraz leczenia nowotworów. Dodatkowo analizy mają na celu monitorowanie realizacji poszczególnych zadań Narodowej Strategii Onkologicznej oraz ocenę wpływu wdrożonych rozwiązań na poprawę jakości opieki onkologicznej.
Sprawozdania z realizacji NSO:
- Sprawozdanie z realizacji NSO w 2020 r.
Sprawozdanie_z_realizacji_NSO_w_2020_r.pdf - Sprawozdanie z realizacji NSO w 2021 r.
SPRAWOZDANIE_Z_REALIZACJI_NSO_w_2021_r_(6).pdf - Sprawozdanie z realizacji NSO w 2022 r.
Sprawozdanie_z_realizacji_NSO_w_2022_r.pdf
Raport Otwarcia Narodowej Strategii Onkologicznej
Raport prezentuje dane wyjściowe dla 7 nowotworów wskaźnikowych (o dużej częstości i istotności problemu społecznego, które stanowią ponad 50% nowotworów złośliwych w Polsce, dla których w większości możliwe jest wdrożenie skutecznej profilaktyki pierwotnej i/lub wtórnej, o ustalonej ścieżce diagnostyczno-terapeutycznej).
Wyniki osiągane przez polskich pacjentów mogą stanowić właściwy miernik postępu w opiece onkologicznej w Polsce.
Nowotwory wskaźnikowe:
- nowotwory złośliwe płuca
- nowotwory złośliwe jelita grubego
- nowotwory złośliwe piersi
- czerniaki
- nowotwory złośliwe szyjki macicy
- nowotwory złośliwe jajnika
- nowotwory złośliwe gruczołu krokowego
Szczegółowy opis najważniejszych elementów wpływających na skuteczność i jakość leczenia pozwoli porównać wyniki po 5. i 10. latach obowiązywania Narodowej Strategii Onkologicznej.
NSO: Krajowa Sieć Onkologiczna (KSO)
W ramach Narodowej Strategii Onkologicznej ustawione zostały struktury Krajowej Sieci Onkologicznej.
Ustawa o Krajowej Sieci Onkologicznej ( Dz.U. 2023 poz. 650) została ogłoszona dn. 5 kwietnia 2023r.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230000650
Źródło: https://www.gov.pl/web/zdrowie/ustawa-o-krajowej-sieci-onkologicznej–konsultacje-publiczne
Cel ustawy:
- Wdrożenie nowej struktury organizacyjnej i modelu zarządzania opieką onkologiczną
- Odwrócenie niekorzystnych trendów epidemiologicznych w Polsce
- Obniżenie społecznych kosztów obciążenia chorobami nowotworowymi
- Wzrost efektywności:
-
- profilaktyki nowotworów
- wczesnej diagnostyki
- leczenia nowotworów
- rehabilitacji pacjentów z chorobami nowotworowymi
W ramach organizacji struktur Krajowej Sieci Onkologicznej powołany został Krajowy Ośrodek Monitorujący „KOM”, którego funkcję pełni Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.
Zadania Krajowego Ośrodka Monitorującego określone w ustawie:
1) zapewnia opracowywanie i aktualizowanie przez odpowiednie towarzystwa naukowe lub zespoły naukowe wytycznych postępowania diagnostyczno-leczniczego w onkologii, w tym przez adaptację krajowych i zagranicznych opracowań, oraz standardów organizacyjnych w onkologii i przekazuje je do Rady;
2) analizuje na poziomie krajowym dane dotyczące stosowania kluczowych zaleceń dotyczących organizacji i postępowania klinicznego, właściwych dla nich wskaźników jakości opieki onkologicznej oraz ścieżek pacjenta dla poszczególnych jednostek chorobowych lub dziedzin medycyny dotyczących świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie opieki onkologicznej i przekazuje wyniki i wnioski z dokonanych analiz za dany rok kalendarzowy do Rady w terminie do dnia 31 maja następnego roku kalendarzowego za rok poprzedni;
3) opracowuje propozycje zmian wskaźników jakości opieki onkologicznej i przekazuje do zaopiniowania Radzie;
4) monitoruje przebieg, jakość i efekty programów zdrowotnych dotyczących profilaktyki onkologicznej oraz przedstawia ministrowi właściwemu do spraw zdrowia propozycje modyfikacji realizacji tych programów, opierając się na wnioskach opracowanych na podstawie nieprzetworzonych danych źródłowych dotyczących indywidualnych osób objętych opieką onkologiczną z systemów, dla których administratorem danych jest Fundusz na podstawie art. 22 ust. 4 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia;
5) prowadzi szkolenia dotyczące profilaktyki, diagnostyki onkologicznej i leczenia onkologicznego dla osób udzielających świadczeń opieki onkologicznej;
6) realizuje zadania zlecone przez Radę;
7) opracowuje wzór anonimowej ankiety oceny satysfakcji świadczeniobiorców i udostępnia tę ankietę na swojej stronie internetowej;
8) przygotowuje rekomendacje dla ministra właściwego do spraw zdrowia, w zakresie promocji zdrowia oraz edukacji społecznej, w porozumieniu z Radą;
9) inicjuje działania dotyczące zapobiegania chorobom nowotworowym i ich zwalczania, w porozumieniu z Radą.
NSO: Wytyczne
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w onkologii
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w onkologii opracowywane są w ramach realizacji zadań Krajowego Ośrodka Monitorującego. KOM zapewnia ich opracowanie i aktualizację przez odpowiednie towarzystwa naukowe lub zespoły naukowe, w tym przez adaptację krajowych i zagranicznych opracowań.
Wytyczne są zbiorem rekomendacji postępowania w praktyce onkologicznej. Celem opracowywanych wytycznych jest wsparcie podejmowania decyzji klinicznych, racjonalizacja postępowania diagnostycznego i terapeutycznego oraz zapewnienie wysokiej jakości opieki zdrowotnej poprzez usystematyzowanie oraz ujednolicenie praktyki klinicznej w oparciu o dostępne dowody naukowe, a tym samym zapewnienie jak najlepszej opieki chorym.
W ramach międzynarodowej współpracy pomiędzy Narodowym Instytutem Onkologii – Państwowym Instytutem Badawczym a The National Comprehensive Cancer Network (NCCN) opracowywane są wytyczne adaptowane do uwarunkowań polskiego systemu ochrony zdrowia.
Informacje do pobrania w poniższych linkach:
Metody opracowywania wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego
Adaptacje NCCN® (The National Comprehensive Cancer Network®):
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w raku piersi (Breast Cancer – Poland)
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach ośrodkowego układu nerwowego (Central nervous system cancers – Poland)
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka szyjki macicy (Cervical cancer – Poland)
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka okrężnicy (Colon cancer – Poland)
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka okrężnicy adaptacja NCCN – podsumowanie zaleceń
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na nowotwory głowy i szyi (Head and neck cancers – Poland)
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na nowotwory głowy i szyi adaptacja NCCN – podsumowanie zaleceń
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka jajnika (Ovarian cancer – Poland)
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych raka jajnika adaptacja NCCN – podsumowanie zaleceń
Nowe opracowania:
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na nowotwory klatki piersiowej
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka pęcherza moczowego
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka wątrobowokomórkowego
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka nerkowokomórkowego
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka tarczycy
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na nowotwory neuroendokrynne trzustki
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raka gruczołu krokowego
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na czerniaki
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na czerniaki – podsumowanie zaleceń
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raki skóry
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na raki skóry – podsumowanie zaleceń
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na mięsaki kości
Wytyczne postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na mięsaki tkanek miękkich