Choć przed nami jeszcze kilka tygodni wakacji, w Narodowym Instytucie Onkologii myślami jesteśmy już przy wrześniu. To dla nas ważny miesiąc, bo właśnie wtedy biegniemy po zdrowie. Punktualnie o godzinie 11.00, 8 września na terenie Instytutu, rozpocznie się niezwykła impreza – Onkobieg. Jednym z celów wydarzenia jest promowanie profilaktyki nowotworowej. A tu każde działanie jest na wagę złota… i życia.
Przekonanie Polaków do poświęcenia czasu na wykonanie badań profilaktycznych nie jest zadaniem łatwym. U źródeł niskiej zgłaszalności na badania profilaktyczne znaleźć można, np. obawę przed ewentualną chorobą, brak czasu, czy po prostu brak dolegliwości.
Choć w Polsce realizowanych jest wiele bezpłatnych programów profilaktycznych, takich jak np. program profilaktyki raka szyjki macicy, raka piersi i raka jelita grubego, to – mimo ich dostępności – pacjentom ciągle brakuje motywacji do działania. Świadczą o tym aktualne statystyki. Badaniu mammograficznemu poddaje się tylko ok. 30% uprawnionych kobiet, natomiast cytologię wykonuje zaledwie 12%. Dla przykładu, mammografię wykonuje ponad 80% Dunek, Finek i Szwedek. U naszych sąsiadów jest także znacznie lepiej – z programów profilaktycznych w kierunku raka piersi w Czechach korzysta blisko 60% pań.[1] Nie inaczej jest w wypadku badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy – około trzy czwarte uprawnionych mieszkanek Szwecji i Czech decyduje się na badania przesiewowe, czyli cytologię.
Eksperci podkreślają, że 70% nowotworów złośliwych jest wynikiem działania szkodliwych czynników związanych ze stylem życia, dietą oraz otaczającym nas środowiskiem. Profilaktykę nowotworową warto zatem promować i to dlatego wydarzenia takie jak Onkobieg są niezwykle ważne.
Inicjatorem wydarzenia, które w tym roku odbędzie się po raz siedemnasty, jest Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma. Jego głównym celem, obok promocji profilaktyki, jest wsparcie osób chorujących na nowotwory. To, co charakteryzuje i czyni ten bieg szczególnie wyjątkowym jest jego dostępność – udział w wydarzeniu może wziąć każdy – bez względu na wiek, kondycję czy stan zdrowia. Liczy się chęć do działania i przebyty dystans, który przeliczany jest na złotówki. A jeśli bieg to za dużo, dystans można pokonać spacerem lub truchtem.
„To wyjątkowa, bo pierwsza w Polsce charytatywna impreza biegowa, która nie tylko namawia do zdrowego stylu życia, ale przede wszystkim wspiera pacjentów onkologicznych. Dzięki wpłatom od partnerów i onkobiegaczy, możliwe jest prowadzenie szeregu działań profilaktycznych i pomaganie pacjentom” – mówi Kamil Dolecki, prezes Stowarzyszenia.
Do tej pory podczas Onkobiegów zebrano 1 700 000 zł. Dzięki tym środkom, Stowarzyszenie wspiera chorych i ich bliskich, m.in. finansując protezy kończyn utraconych w następstwie choroby, pokrywając koszty dojazdu na leczenie czy udzielając wsparcia emocjonalnego. Pomoc finansową otrzymało już w ten sposób ponad 400 pacjentów, a liczba ta stale rośnie. Stowarzyszenie działa też na rzecz wsparcia systemu opieki zdrowotnej, współpracując bezpośrednio z wieloma podmiotami, w tym z Narodowym Instytutem Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytutem Badawczym. Z zebranych środków zakupiono m.in. sprzęt medyczny dla Kliniki Tkanek Miękkich Kości i Czerniaków, a także przeprowadzono remont wielu pomieszczeń Instytutu.
„Ogromną motywacją do tworzenia Onkobiegu są historie ludzi, których spotykamy na oddziałach onkologicznych, ale też na trasie biegu. Naszą motywacją jest Ich motywacja do życia. Często jest to wzajemne, tak działamy od lat.” – dodaje Kamil Dolecki.
W 2008, podczas pierwszego biegu, na starcie pod gmachem NIO-PIB, stawiła się grupa 220 osób. Z każdym rokiem, do udziału w święcie zdrowia, dołączali nowi uczestnicy, w tym osoby publiczne i przedstawiciele innych ośrodków onkologicznych. Na starcie nigdy nie brakuje także licznej reprezentacji pracowników Narodowego Instytutu Onkologii, na czele z Dyrekcją i kierownikami Klinik. Dziś zarejestrować się w biegu może 2500 zawodników, którzy łącznie pokonują ok. 200 000 kilometrów.
„Ogromnie cieszy mnie, że z każdym rokiem osób zaangażowanych w Onkobieg jest więcej. Inicjatywa, która swój początek ma właśnie w Narodowym Instytucie Onkologii, z czego jestem szczególnie dumna, łączy wiele środowisk – ekspertów, organizacje pacjenckie i samych Pacjentów. Z radością odebrałam wiadomość o dołączeniu do inicjatywy w tym roku Dolnośląskiego Centrum Onkologii i Powiatowego Szpitala w Starachowicach – gratuluję Panom Dyrektorom zaangażowania w organizację tras biegowych przy swoich szpitalach. Dziękuję Stowarzyszeniu Sarcoma za kolejny rok aktywnej pracy na rzecz Pacjentów i promocji profilaktyki nowotworowej. Wasza praca jest nie do przecenienia!” – mówi dr hab. n. med. Beata Jagielska, dyrektor NIO-PIB
Wybuch Pandemii w 2020 roku wymusił na organizatorach rozwój formuły biegu. To wtedy, po raz pierwszy, uczestnicy pobiegli wirtualnie. Wówczas także, wprowadzono studio Onkobiegowe, za pośrednictwem którego możliwy jest doping wszystkich biegaczy, a także rozmowy z ekspertami i zaproszonymi gośćmi nt. zdrowia i profilaktyki. Ze studia, w 2022 roku, powitał uczestników przebywający wówczas w Paryżu wieloletni uczestnik biegu, prof. Piotr Rutkowski, który do mety dobiegł wirtualnie.
„Wiele lat udziału w Onkobiegu to już nie sprint, a prawdziwy maraton. Piękna, niezapomniana podróż i świetna okazja by wyrazić solidarność z Pacjentami w środowisku innym niż przestrzeń Kliniki.” – mówi prof. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków w Narodowym Instytucie Onkologii.
Onkobieg zatem to nie tylko raj dla biegaczy. To, jak mówią sami organizatorzy „impreza rodzinna”, której jednym z czołowych zadań jest promocja profilaktyki diagnostyki nowotworowej. Podczas wydarzenia uczestnicy Onkobiegu będą mogli, m.in., zbadać znamiona, dokonać pomiaru ciśnienia i glukozy we krwi czy skorzystać z porad fizjoterapeutów. To także doskonała okazja do odwiedzenia Centrum Profilaktyki Nowotworów NIO-PIB, gdzie Panie między 45 a 74 rokiem życia będą mogły wykonać mammografię, o ile nie miały badania w ciągu ostatnich dwóch lat, a Panie między 25 a 64 r.ż. wykonają cytologię, którą w ramach programu profilaktycznego można przeprowadzić raz na trzy lata. Eksperci Instytutu udzielać będą także porad dotyczących samobadania piersi.
„Nie tylko kibicujemy projektowi Sarcomy i biegaczom, ale także aktywnie włączamy się działania profilaktyczne. O zdrowiu i profilaktyce myślimy w szerokim ujęciu, co znalazło odzwierciedlenie m.in. w haśle czerwcowego Dnia Drzwi Otwartych w NIO, „Zdrowie – najlepszy prezent dla całej Rodziny!”. Podczas tego wydarzenia, poza setkami wykonanych badań, razem z Sarcomą prowadziliśmy także zapisy na najbliższą edycję biegu.” – mówi Monika Dzienyńska-Dyk, Rzeczniczka Prasowa NIO-PIB.
Podobnie jak w poprzednich latach, biegacze będą mogli wybrać, w jakiej formule biegu chcą wziąć udział, stacjonarnie – wyznaczoną trasą w Warszawie, Starachowicach czy Szczodrem lub biegu samodzielnym, wyznaczając sobie szlak indywidualnie. Zapisy na bieg samodzielny trwają do 5 sierpnia lub do wyczerpania pakietów. O szczegółach można przeczytać na stronie:
„Onkobieg nie jest zwykłą imprezą biegową, to manifest zdrowia, wsparcia i wspólnoty, zainspirowany nie tylko dążeniem do dobrego samopoczucia, ale również głęboką empatią i solidarnością z całą społecznością onkologiczną. Ogromnie się cieszę, że już po raz siedemnasty pobiegniemy razem po zdrowie! ” – podsumowuje Szymon Bubiłek, wiceprezes Sarcomy.
Do zobaczenia na starcie!
[1] Źródło
https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn20231103-2
